Με το προσφυγικό ζήτημα να έχει αφήσει ανεξίτηλη την σφραγίδα του, τόσο στην Ευρώπη, όσο και ιδιαίτερα την Ελλάδα και τις χιλιάδες εγκλωβισμένες ψυχές στους προσφυγικούς καταυλισμούς, να προσπαθούν να επιβιώσουν σε πραγματικά τραγικές συνθήκες, με σημερινό του δημοσίευμα ο Guardian, διερωτάται πού πήγαν τελικά τα χρήματα από την ανθρωπιστική βοήθεια για τους 57.000 πρόσφυγες που εγκλωβίστηκαν στην Ελλάδα με το κλείσιμο των συνόρων.
Ο ΟΗΕ έσπευσε να κηρύξει την Ελλάδα σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, κρούοντας έτσι τον κώδωνα του κινδύνου ως προς την κατακόρυφη άνοδο των προσφυγικών ροών στην Ευρώπη. Ενώ και άλλες αναπτυσσόμενες χώρες διέθεσαν μέρος των πόρων τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να συνδράμει στην προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης αρχικά να υποδεχθεί και έπειτα να προωθήσει τους πρόσφυγες στην Γηραιά Ήπειρο.
Η κλιμακώμενη ένταση στην Ειδομένη καθώς και οι εκατοντάδες πρόσφυγες που έφθαναν καθημερινά στα νησιά, λειτούργησαν ως η βασική αιτία που οι μονάδες που δημιουργήθηκαν από την ΕΕ εξελίχθηκαν στην πιο ακριβή ανθρωπιστική βοήθεια στην ιστορία με βάση το κόστος ανά δικαιούχο, δηλαδή τα χρήματα που θα έπρεπε να αντιστοιχούν σε κάθε πρόσφυγα.
Όπως αναφέρει το άρθρο: «Από την Μόρια στη Λέσβο, ως την Ειδομένη και το Ωραιόκαστρο, ο Γολγοθάς των προσφύγων στις εγκαταστάσεις δεν έχει τέλος. Ο θάνατος του μικρού, Αϊλάν Κούρντι πριν από περίπου ένα χρόνο, το πτώμα του οποίου ξεβράστηκε στα τουρκικά παράλια και οι φωτογραφίες έκαναν τον γύρο του κόσμου, αφύπνισαν τη διεθνή κοινότητα. Εθελοντές και πόροι άρχισαν να συρρέουν στην Ελλάδα και πολλοί αναλυτές συμφωνούν ότι έγινε η πιο ακριβή ανθρωπιστική ανταπόκριση στην Ιστορία. Το πόσα ακριβώς χρήματα έχουν δαπανηθεί για την Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Ένωση έχει αναφερθεί πολλές φορές, αλλά είναι ελάχιστα κατανοητό».
Βάσει της διαδικτυακής πλατφόρμας ενημέρωσης “Refugees Deeply”, από το 2015 έως και σήμερα έχουν δοθεί στην Ελλάδα 803 εκατ. δολάρια. Ένα ποσό, το οποίο περιλαμβάνει όλα τα κεφάλαια που χορηγήθηκαν ή δαπανήθηκαν, καθώς και τις ιδιωτικές δωρεές.
Τα περισσότερα χρήματα τα έχει δώσει η Κομισιόν, η οποία έχει υπό την εποπτεία της το Ταμείο Ασύλου Μετανάστευσης και Ενταξης (AMIF) καθώς το Ταμείο Εσωτερικής Ασφάλειας (ISF). Οι δύο υπηρεσίες χρηματοδότησαν με 541 εκατ. δολάρια το κόστος των συνοριακών ελέγχων στην Ελλάδα, το άσυλο και την προστασία των προσφύγων.
Ωστόσο, η ελληνική κυβέρνηση δεν έλαβε σημαντικά ποσά αυτών των κονδυλίων, δεδομένης και της μη ολοκλήρωσης του στρατηγικού σχεδιασμού που απαιτούνταν.
Σημειώνεται πως το συνολικό ποσό των 803 εκατ. δολαρίων αντιπροσωπεύει την πιο ακριβή ανθρωπιστική ανταπόκριση στην ιστορία, με αιτιολογία πως τα χρήματα δαπανήθηκαν ώστε να ανταποκριθούν στις ανάγκες των 1.030.000 ανθρώπων που έχουν εισέλθει στην Ελλάδα από το 2015. Με το κόστος ανά δικαιούχο να είναι 780 δολ. ανά πρόσφυγα.
Το μεγαλύτερο μέρος αυτών των κεφαλαίων, όμως, χρησιμοποιήθηκε για την αντιμετώπιση των αναγκών των τουλάχιστον 57.000 ανθρώπων που εγκλωβιστήκαν στην Ελλάδα μετά το κλείσιμο των συνόρων στις 9 Μαρτίου 2016 και σε αυτή τη βάση, το κόστος ανά δικαιούχο είναι 14.088 δολ. Ένας ανώτερος αξιωματούχος στον τομέα της βοήθειας υπολογίζει ότι μέχρι και 70 δολ. από κάθε 100 δολ. που πέρασαν, έχουν χαθεί.
Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά ανώτερος αξιωματούχος, που επικαλείται ο Guardian, τα 70 από τα 100 δολάρια που απευθύνονταν για κάθε πρόσφυγα είναι άγνωστο πού δαπανήθηκαν.
Το δημοσίευμα αναφέρεται εκτενώς και στις προβληματικές συνθήκες κάτω από τις οποίες λειτούργησαν μερικές δομές παρά το γεγονός πως έλαβαν την ανάλογη χρηματοδότηση, ενώ επισημαίνει ακόμα και το γεγονός πως πολλές δεν λειτούργησαν καν. Παραδείγματος χάριν, όπως το κέντρο υποδοχής «Απάνεμο» στην Λέσβο, μια εγκατάσταση 1 εκατ. δολ. που ποτέ δεν λειτούργησε. Στήθηκε από τον Ερυθρό Σταυρό και χρηματοδοτήθηκε από ιδιωτικά κεφάλαια, αλλά παρέμεινε ανενεργό.
Φωτογραφίες: ΑP