Κάθε δράση έχει μία αντίδραση, έτσι δεν μαθαίνουμε στη φυσική; Ε λοιπόν η αντίδραση στις δράσεις των δύο πρώτων εβδομάδων της νέας κυβέρνησης στην εξουσία ήρθε απότομα χθες το βράδυ από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα: η ΕΚΤ αποφάσισε να πάψει να δέχεται τα ελληνικά ομόλογα ως ενέχυρο για παροχή ρευστότητας, από τις 11 Φεβρουαρίου.
Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Άμεση αύξηση του κόστους δανεισμού για τις ελληνικές τράπεζες, αφού μέσω ΕΚΤ μπορούσαν να δανειστούν στο 0,5%, ενώ με τον ELA (μέσω του οποίου θα γίνεται πλέον αποκλειστικά η χρηματοδότησή τους), το κόστος δανεισμού είναι 1,55%. Σκεφτείτε το έτσι: το νερό που χρειάζονται οι ελληνικές τράπεζες για να μην ξεραθούν ερχόταν από δύο βρύσες, η μία σημαντικά πιο ακριβή από την άλλη. Η φτηνή βρύση έκλεισε – μόνο η ακριβή παραμένει για την ώρα. Μη ξεχνάμε βέβαια πως κι ακριβή, ο ELA, είναι εκεί μόνο μέχρι νεωτέρας – η ΕΚΤ έχει δηλώσει πως θα έχουμε πρόσβαση σε αυτόν μόνο εφόσον είμαστε σε πρόγραμμα, εφόσον δηλαδή βρεθεί μια ενδιάμεση λύση πριν τις 28 Φεβρουαρίου.
Επίσης, έγκριση για ανανέωση του ELA χρειαζόμαστε από την EKT κάθε δύο εβδομάδες. Γιατί τώρα; Η απόφαση έχει πολιτικό χαρακτήρα, καθώς αν η ΕΚΤ ήθελε να είναι συνεπής απέναντι στους κανόνες της θα έπρεπε να μας έχει “κόψει” εδώ και καιρό, όταν τα χρεόγραφα του ελληνικού δημοσίου υποβαθμίστηκαν σε junk. Δεν το έκανε κατ’ εξαίρεση, χρησιμοποιώντας ένα ειδικό waiver το οποίο χθες αποφάσισε να αποσύρει. Άδικο; Μπορεί. Ακούω ήδη διάφορους να γκρινιάζουν γιατί και η ΕΚΤ συμμετέχει στο πολιτικό παιχνίδι.
Το πρόβλημα όμως με αυτού του είδους τη γκρίνια είναι πως έρχεται μόνο όταν η ΕΚΤ λαμβάνει μια απόφαση που δεν μας αρέσει, δεν θυμάμαι να είχαμε μεγάλο πρόβλημα όταν παρακάμφθηκαν κανόνες στο παρελθόν. Μια εκτίμηση είναι πως πρόκειται απλά για προειδοποιητική βολή, ότι με την ίδια ευκολία που πάρθηκε η απόφαση αυτή, με την ίδια ταχύτητα που έκλεισε αυτή η στρόφιγγα, μπορεί να κλείσει κι η άλλη. Εγώ πιστεύω πως αποτελεί μηχανισμό πίεσης από την πλευρά του Mario Draghi προς όλους τους εμπλεκόμενους, δίνοντάς τους ένα πολύ συγκεκριμένο περιθώριο να βρουν μια ενδιάμεση λύση πριν είναι πολύ αργά.
