Ένα δίκαιο αίτημα πολλών δεκαετιών των νησιωτών είναι έτοιμο να πάρει σάρκα και οστά. Το Μεταφορικό Ισοδύναμο είναι μία από τις κυριότερες κυβερνητικές εξαγγελίες που έχει ως στόχο να ανακουφίσει τους μόνιμους κάτοικους των νησιών, αφού σύμφωνα με τον πρωθυπουργό πρέπει όλοι οι πολίτες «ανεξάρτητα από το που κατοικούν, να έχουν ίσες ευκαιρίες και ίσες δυνατότητες μετακίνησης».
Το νομοσχέδιο προσπαθεί να άρει μία πάγια αδικία ανάμεσα σε αυτούς που κατοικούν σε ένα νησί και σε αυτούς που κατοικούν στην ηπειρωτική χώρα, οι οποίοι απολάμβαναν ανέκαθεν πιο οικονομικές μετακινήσεις. Με πιο απλά λόγια, θα εξισωθεί το κόστος μετακίνησης των νησιωτών και των εμπορευμάτων από και προς τα νησιά, με το κόστος των μετακινήσεων στη στεριά.
Για παράδειγμα, η απόσταση της Αθήνας με το Ναύπλιο είναι περίπου ίση με την απόσταση της Αθήνας με τη Σύρο. Με το Μεταφορικό ισοδύναμο, το κόστος για έναν Συριανό να βρεθεί στην Αθήνα θα είναι ίσο με το κόστος για έναν Ναυπλιώτη να βρεθεί εκεί. Για να γίνει αυτό, ο Συριανός θα έχει έκπτωση στο ακτοπλοϊκό του εισιτήριο. Το ίδιο αναμένεται να γίνει και με τα εμπορεύματα.
Το κόστος αυτό, θα επιδοτείται από πόρους του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Δεν είναι η πρώτη φορά που έχει πέσει αυτή η ιδέα στο τραπέζι. Όμως, σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη, αυτή τη φορά και βρέθηκαν τα χρήματα και ξεπεράστηκαν τα εμπόδια σε σχέση με τους διεθνείς κανόνες ανταγωνισμού. Η χρηματοδότηση για το 2018 θα ανέρχεται στα 50 εκατομμύρια ευρώ και το 2019 θα φτάσει στα 150 εκατομμύρια ευρώ.
Η πιλοτική εφαρμογή του Μεταφορικού ισοδύναμου, πρόκειται να ξεκινήσει την 1η Ιουλίου από κάποια νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, την Κω, την Πάτμο, την Αστυπάλαια, την Κάλυμνο, την Κάρπαθο, την Κάσο, τη Λέρο, τη Νίσυρο, τη Σύμη, την Τήλο, το Καστελόριζο, τις μικρές Κυκλάδες (Κουφονήσια, Ηρακλειά, Δονούσα, Σχοινούσα) και την Ανάφη, ενώ έχει προταθεί να συμπεριληφθούν η Σίκινος, η Θηρασιά και η Κίμωλος.
Από 1-1-2019, το μέτρο θα επεκταθεί στο σύνολο της νησιωτικής χώρας, εξαιρουμένης της Κρήτης.
Για το μέτρο, αρχικά θα λαμβάνονται υπόψη περιουσιακά στοιχεία, όμως στόχος είναι να ωφεληθούν όσο γίνεται περισσότεροι μόνιμοι κάτοικοι. Θα δίνεται η δυνατότητα εγγραφής σε ηλεκτρονική πλατφόρμα, στην οποία θα δηλώνονται τα στοιχεία και τα ταξίδια τους και θα πιστώνεται το ποσό που τους αντιστοιχεί, στο τραπεζικό τους λογαριασμό αυτόματα.
Για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις θα εισάγονται σε ηλεκτρονική πλατφόρμα τα δεδομένα μεταφοράς των εμπορευμάτων. Και στη συνέχεια θα επιδοτείται, η διαφορά κόστους της θαλάσσιας από την χερσαία μεταφορά.
Μένει να καθοριστεί ο αριθμός των μετακινήσεων για τις οποίες θα επιδοτείται κάποιος κάθε χρόνο και το ποια θα είναι τα κριτήρια ένταξης στο πρόγραμμα. Επειδή το μπάτζετ είναι συγκεκριμένο, όσο περισσότεροι μόνιμοι κάτοικοι ωφεληθούν, τόσο λιγότερες θα είναι οι διαθέσιμες μετακινήσεις των δικαιούχων και το αντίστροφο.
Έχουν ακουστεί προτάσεις από κυβερνητικούς βουλευτές, να ισχύσει το Μεταφορικό ισοδύναμο και για τους επισκέπτες των νησιών, ώστε να μειωθούν οι τιμές των εισιτηρίων και να ενισχυθεί ο τουρισμός.
Σύμφωνα με όσα τα όσα έχουν προαναγγελθεί, στόχος είναι το μέτρο αυτό «να καλύψει τις περισσότερες, αν όχι όλες τις μετακινήσεις των κατοίκων των απομονωμένων νησιών και να δοθεί μια ώθηση στις επιχειρήσεις που αγωνιούν να επιβιώσουν». Κυβερνητικά στελέχη συνεχίζουν να δηλώνουν πως το Μεταφορικό Ισοδύναμο δεν σχετίζεται με τη φορολογική πολιτική. Δεν είναι δηλαδή ένας τρόπος να αντισταθμιστεί η μνημονιακή απαίτηση της αύξησης του ΦΠΑ, αλλά αποτελεί την εκπλήρωση ενός δίκαιου και χρόνιου αιτήματος των νησιωτών.