ΣτΕ: Οδηγίες για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που στρέφονται κατά ΕΝΦΙΑ

Πέντε σημεία-οδηγοί προς τους φορολογουμένους ιδιοκτήτες ακινήτων για να μη χάνουν τις δίκες κατά του ΕΝΦΙΑ και των νέων αντικειμενικών αξιών που αναπροσαρμόστηκαν τον περασμένο Ιανουάριο παρέχει το Συμβούλιο της Επικρατείας Την ίδια ώρα το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο αναβάλει για περίπου 45 ημέρες τις εκδικάσεις εκατοντάδων προσφυγών (σ.σ. κατά κανόνα ομαδικών) ιδιοκτητών ακινήτων κατά της επιβολής του ΕΝΦΙΑ και των νέων αντικειμενικών αξιών, προκειμένου να προσκομίσουν τα αναγκαία εκείνα έγγραφα και στοιχεία έτσι ώστε να αποδείξουν το έννομο συμφέρον τους για να μπορεί να προχωρήσει η εκδίκαση των προσφυγών. Παράλληλα όμως συνεχίζεται ακατάπαυστα η κατάθεση ομαδικών προσφυγών πολιτών κατά του ΕΝΦΙΑ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν δύο χρόνια η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε (αποφάσεις 4003/2014 και 4446/2015) αντισυνταγματικό και παράνομο τον τρόπο υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ των τελευταίων ετών με βάση τις αντικειμενικές αξίες του 2007. Κατόπιν αυτού τον περασμένο Ιανουάριο ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών αναπροσάρμοσε οριζόντια τις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων όλης της χώρας που βρίσκονται σε περιοχές εντός σχεδίου πόλης.

Τώρα, η αυξημένη 7μελής σύνθεσης του Β΄ Τμήματος του ΣτΕ με μια σειρά αποφάσεων της (ενδεικτικά 2066-2069/2016, κ.λπ.) απείχε από τη διατύπωση οριστικής κρίσης (έκδοση οριστικών αποφάσεων) και ανέλαβε για τον ερχόμενο Δεκέμβριο την εκδίκαση ομαδικών και ατομικών προσφυγών κατά του ΕΝΦΙΑ και των νέων αντικειμενικών αξιών. Αναβλήθηκε η εκδίκαση των υποθέσεων αυτών προκειμένου να παρασχεθεί στους φορολογούμενους η δυνατότητα να προσκομίσουν τα αναγκαία εκείνα πιστοποιητικά και δημόσια έγγραφα που θεμελιώνουν το δικαίωμα τους να προσφύγουν νόμιμα στο ΣτΕ. Δηλαδή να μπορέσουν «να τεκμηριώσουν νόμιμα και επαρκώς το έννομο συμφέρον τους».

Οι αναβλητικές αυτές αποφάσεις παρέχουν τη δυνατότητα στους φορολογουμένους να προβούν στη «θεραπεία», όπως τη χαρακτηρίζουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, των ελλείψεων που υπάρχουν στις προσφυγές τους έτσι ώστε να τεκμηριώσουν το έννομο συμφέρον τους. Η δεύτερη αυτή ευκαιρία προς τους ιδιοκτήτες ακινήτων, όπως τονίζουν οι δικαστές, παρέχεται στο πλαίσιο του άρθρου 20 του Συντάγματος που θεμελιώνει το δικαίωμα των πολιτών για δικαστική προστασία.

Οι αποφάσεις που δημοσιεύθηκαν αφορούν μεγάλο αριθμό πολιτών που έχουν ακίνητα στο Δήμο Φιλοθέης-Ψυχικού, τον ίδιο τον ομώνυμο Δήμο, αλλά και ιδιοκτήτες που έχουν ακίνητα στο Δήμο Δελφών. Το επίμαχο φορολογικό-δημοσιονομικό Τμήμα του ΣτΕ, με πρόεδρο την αντιπρόεδρο Μαίρη Σαρπ και εισηγητή τον πάρεδρο Ιωάννη Δημητρακόπουλο, επισημαίνει κατ΄ αρχάς ότι οι φορολογούμενοι για να θεμελιώσουν το έννομο συμφέρον τους δεν αρκεί να επικαλεστούν και να προσκομίσουν στο δικαστήριο στοιχεία από τα οποία να συνάγεται ότι είχαν «σε κάποιο χρονικό σημείο στο παρελθόν κυριότητα ή επικαρπία επί του ακινήτου (λ.χ. συμβόλαιο κτήσης του εμπράγματος δικαιώματος και πιστοποιητικό μεταγραφής του στο υποθηκοφυλάκειο ή δήλωση του δικαιώματος στο κτηματολόγιο ή πράξη προσδιορισμού ΕΝΦΙΑ παρελθόντος έτους)».

Αντίθετα όσοι προσφεύγουν στο ΣτΕ, οφείλουν να επικαλεστούν και να καταθέσουν «πρόσφορα και επίκαιρα στοιχεία» που να αποδεικνύουν ότι έχουν την κυριότητα, νομή και κατοχή των συγκεκριμένων ακινήτων στα οποία επιβλήθηκε ΕΝΦΙΑ.
Σύμφωνα με τους συμβούλους Επικρατείας, τα «πρόσφορα και επίκαιρα στοιχεία» που μπορεί να θεμελιώσουν δικαίωμα δικαστικής διεκδίκησης είναι:

1) το πιστοποιητικό υποθηκοφυλακείου που να καταγράφει τη μεταγραφή του ακινήτου και τον ονοματεπώνυμο του ιδιοκτήτη του το οποίο επιβαρύνθηκε με ΕΝΦΙΑ,
2) το κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου,
3) το αντίγραφο της δήλωσης Ε9 στην οποία καταγράφονται τα περιουσιακά στοιχεία του φορολογουμένου,
4) το ειδοποιητήριο που κοινοποιήθηκε στον ιδιοκτήτη του ακινήτου για την επιβολή του ΕΝΦΙΑ του έτους εκείνου για το οποίο προσφεύγει στο δικαστήριο και όχι το ειδοποιητήριο επιβολής ΕΝΦΙΑ παρελθόντων ετών.
5) ο ακριβής προσδιορισμός της ζώνης στην οποία βρίσκεται το επιβαρυνόμενο με ΕΝΦΙΑ ακίνητο.

Ως προς το τελευταίο, οι σύμβουλοι Επικρατείας, υπογραμμίζουν ότι δεν πρέπει οι ιδιοκτήτες να στρέφονται γενικά κατά των αντικειμενικών αξιών του Δήμου στον οποίο υπάγεται το ακίνητό τους, αλλά πρέπει να κάνουν ακριβή αναφορά στην συγκεκριμένη ζώνη που βρίσκεται.

Συγκεκριμένα, υπογραμμίζεται στις δικαστικές αποφάσεις ότι οι φορολογούμενοι πρέπει να αναφέρουν τη «ζώνη εντός της οποίας κείται το ακίνητό τους, την οποία και υποχρεούται να προσδιορίζουν κατά τρόπο αρκούντως ειδικό και σαφή στο δικόγραφο της αίτησής τους, άλλως αυτή απορρίπτεται ως απαράδεκτη».

Στο Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο έχουν προσφύγει μέχρι στιγμής πλέον των 1.000 πολιτών, δεκάδες εταιρείες, ακόμη και η εκκλησία, υποστηρίζοντας την αντισυνταγματικότητα και τη μη νομιμότητα του ΕΝΦΙΑ και των αντικειμενικών αξιών, αλλά και την σύγκρουσή τους με την Ευρωπαϊκή νομοθεσία η οποία έχει επικυρωθεί από τη χώρα μας.

Οι ομαδικές προσφυγές που συνεχίζουν να κατατίθενται στο ΣτΕ η μια μετά την άλλη στηρίζονται βασικά στο δεδικασμένο (παλαιότερες αποφάσεις) της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Ορισμένοι μάλιστα ιδιοκτήτες ακινήτων ζητούν να τους επιστραφούν αναδρομικά τα τεράστια ποσά του ΕΝΦΙΑ που έχουν εισπραχθεί παράνομα -όπως υποστηρίζουν- από το Ελληνικό Δημόσιο την τριετία 2012-2015. Όπως υπογραμμίζουν, ο παράνομα εισπραχθείς επί σειρά ετών ΕΝΦΙΑ επέφερε αδικαιολόγητο πλουτισμό στο Ελληνικό Δημόσιο και ως εκ τούτου οφείλει να τον επιστρέψει στους ιδιοκτήτες ακινήτων οι οποίοι ζημιώθηκαν.