Η χριστιανική κοινότητα στο Ιράκ θεωρείται μία από τις αρχαιότερες κοινότητες στον κόσμο. Η συνεχής παρουσία εκεί των Χριστιανών, χρονολογείται από την εποχή της Μεσοποταμίας, της περιοχής που το όνομά της οφείλεται στους αρχαίους Έλληνες και οριοθετεί τα εδάφη όπου συναντώνται οι κοιλάδες των ποταμών Τίγρη και Ευφράτη. Με το μεγαλύτερο τμήμα της να βρίσκεται στο σημερινό Ιράκ.
Η χριστιανική κοινότητα του Ιράκ, από τη ζωή… στον αφανισμό
Η βία που επικράτησε στην περιοχή τα τελευταία χρόνια, έδειξε το χειρότερο πρόσωπό της στην χριστιανική κοινότητα.
Η κατάληψη της Μοσούλης από το Ισλαμικό Κράτος το καλοκαίρι του 2014, είχε ως αποτέλεσμα τον σφαγιασμό ανδρών και γυναικόπαιδων, καθώς και την λεηλασία καταστημάτων και την κατάληψη σπιτιών Χριστιανών στην ευρύτερη περιοχή.
Μέχρι εκείνη τη χρονιά, οι γύρω πόλεις ήταν… «ολοζώντανες». Όπως η πόλη Καρακός (Χαμντανίγια), η μεγαλύτερη χριστιανική πόλη στο Ιράκ, που τοποθετείται χωρικά στην κοιλάδα της Νινευί. Μία πόλη που έσφυζε από ζωή, περιτριγυρισμένη από σιτοβολώνες και κτηνοτροφικές μονάδες, και έναν στενό, αλλά πάντα κατάμεστο αυτοκινητόδρομο.
Στα χρόνια που ακολούθησαν, όσοι κατάφεραν να επιβιώσουν, άρχισαν να εγκαταλείπουν την περιοχή. Συνέπεια αυτού, ήταν να μείνει χωρίς Χριστιανούς η Μοσούλη και οι γύρω πόλεις.
Στην πόλη Bartella ανατολικά της Μοσούλης. (Φωτογραφία: Reuters/Khalid al Mousily)
Το φετινό Πάσχα όμως κάτι φαίνεται να αλλάζει…
Αν και κατεστραμμένη, και με τους κατοίκους της σωματικά και ψυχικά τραυματισμένους, η Μοσούλη κατάφερε να απαλλαχθεί από τις δυνάμεις του ISIS μέσα στο 2017. Το Ισλαμικό Κράτος εκδιώχθηκε τόσο από την πόλη, όσο και από την κοιλάδα Νινευί. Και έτσι, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, η χριστιανική κοινότητα του Ιράκ είναι έτοιμη να υποδεχτεί ξανά το χαρμόσυνο μήνυμα της Ανάστασης του Θεανθρώπου.
Ωστόσο, οι προβληματικές πτυχές των γεγονότων του άμεσου παρελθόντος, παραμένουν. Οι εκκλησίες έχουν σχεδόν καταστραφεί και πολλοί Χριστιανοί δεν έχουν καν σπίτια για να επιστρέψουν. Νιώθουν παράλληλα εγκαταλελειμμένοι από την κυβέρνηση και ανήμποροι να προσπαθήσουν και πάλι για το χτίσιμο μια νέας ζωής. Σκέψεις, που γίνονται καθημερινό θέμα συζήτησης στα καφενεία.
Μιλώντας με αριθμούς, στην γειτνιάζουσα με την Μοσούλη, περιοχή Χαμντανίγια, ο αριθμός των Χριστιανών που έφυγε μετά την κατάληψη της περιοχής από τον ISIS, ήταν 55.000. Σύμφωνα με στοιχεία των τοπικών αρχών περίπου οι μισοί από αυτούς έχουν επιστρέψει, αλλά οι περισσότεροι αγωνίζονται για την ανοικοδόμηση των σπιτιών τους.
Η ιρακινή κυβέρνηση έχει ζητήσει από τη διεθνή κοινότητα 100 δισ. δολάρια για την ανοικοδόμηση των περιοχών που κατείχε o ISIS, αλλά κάτι τέτοιο δεν είναι βέβαιο ότι θα υλοποιηθεί.
Παρόλες τις δυσκολίες, αυτό το Πάσχα η χριστιανική κοινότητα του Ιράκ θα προσπαθήσει να συγκεντρώσει χρήματα για όσους έχουν ανάγκη από βοήθεια.
Όπως δήλωσε στο δίκτυο Al Jazeera ο πατέρας Robert Jerjees από τη Βαγδάτη, «Πρόκειται τόσο για ανακούφιση όσο και ευλογία. […] Το γεγονός ότι οι Χριστιανοί αδελφοί μας επιστρέφουν στις πατρίδες τους και ξαναχτίζουν το μέλλον τους, παρά τις τεράστιες προκλήσεις, δείχνει μία ένδειξη ανθεκτικότητας και ισχυρής θέλησης για συνύπαρξη σε αυτήν την πολυθρησκευτική χώρα».
Από την άλλη, υπάρχουν και εκείνοι που φοβούνται για μία επανεμφάνιση του εξτρεμισμού εναντίων των Χριστιανών, ειδικά τη στιγμή που τα κυβερνητικά μέτρα ασφαλείας χαρακτηρίζονται ανεπαρκή.
Από την εκδίωξη… στην αναγέννηση
Το σημαντικότερο όμως όλων, είναι η χριστιανική κοινότητα να αποβάλει τους φόβους και τις ανησυχίες της, και να πιστέψει στο μήνυμα της μεγαλύτερης γιορτής του Χριστιανισμού.
Καθώς όπως η Ανάσταση του Ιησού Χριστού σηματοδοτεί το πέρασμα από την φθορά στην αφθαρσία, έτσι και η ιρακινή χριστιανική κοινότητα διέρχεται σε μία νέα περίοδο. Στο πέρασμα από την εκδίωξη… στην αναγέννηση.
Και φέτος, έχει έναν πολύ σημαντικό λόγο για να γιορτάζει την ημέρα της Ανάστασης, υπό τους χαρμόσυνους ήχους από τις καμπάνες των εκκλησιών που κατάφεραν να επιβιώσουν. Όπως ακριβώς και οι ίδιοι.
Σε κατεστραμμένη εκκλησία στην πόλη Καρακός (Χαμντανίγια), 32 χιλιόμετρα ανατολικά της Μοσούλης. (Φωτογραφία: AFP)