Δεκαεπτά χιλιάδες ελέγχους πραγματοποίησε μέσα στο τελευταίο εξάμηνο το υπουργείο Ανάπτυξης, σε μία προσπάθεια να περιορίσει τη μεγάλη ακρίβεια και εντοπίστηκαν χίλιες παραβάσεις, «με ονόματα και διευθύνσεις», δηλώνει στην «ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ» ο αρμόδιος για το εμπόριο υφυπουργός Ανάπτυξης, κ. Γ. Παπαθανασίου, ο οποίος προειδοποιεί τους μεσάζοντες και όλους όσοι κερδοσκοπούν, ότι κατά τη θερινή περίοδο οι έλεγχοι στις τουριστικές περιοχές θα είναι πολλαπλάσιοι. Ο κ. Γ. Παπαθανσίου παραδέχεται ότι σε αρκετά προϊόντα, με πρώτο τον καφέ, οι τιμές έχουν ξεφύγει. Επισημαίνει όμως και την ευθύνη των καταναλωτών, λέγοντας πως, όσο εξακολουθούν να είναι γεμάτα τα μαγαζιά με τις υπερβολικές τιμές, οι κύριοι που κερδοσκοπούν θα παίρνουν λάθος «μήνυμα».
H κυβέρνηση είχε δεσμευτεί, προεκλογικά, για την αντιμετώπιση της ακρίβειας. Όμως, 14 μήνες μετά, οι τιμές εξακολουθούν να καλπάζουν. Δεν υποδηλώνει αυτό προφανή αδυναμία αντιμετώπισης του προβλήματος;
Με αφορμή την εισαγωγή τού ευρώ δημιουργήθηκε ένα πρωτοφανές κύμα ακρίβειας, το οποίο έθιξε τις τσέπες των πολιτών. Αυτήν την πραγματικότητα ανέλαβε η νέα κυβέρνηση να αντιμετωπίσει. Και αυτό κάνουμε. Ασφαλώς και δεν περιμένει κανείς να λύσουμε το πρόβλημα της ακρίβειας μέσα στους πρώτους 14 μήνες της κυβερνητικής θητείας. Όμως, μπορούμε να υποστηρίξουμε ότι στο πρώτο έτος της διακυβέρνησής μας, το 2004, η διαφορά του τιμάριθμου στην Ελλάδα σε σύγκριση με τον μέσο όρο της Ευρωζώνης μειώθηκε στις 0,9 μονάδες. Πρόκειται για τη μικρότερη διαφορά των τελευταίων ετών. Κάναμε ένα βήμα μπροστά. Στόχος μας είναι, μέχρι το τέλος της τετραετίας, να έχουμε πετύχει να εναρμονισθεί η πορεία του τιμάριθμου με τον αντίστοιχο μέσο όρο των χωρών – μελών της Ευρωζώνης.
Συχνά, οι κυβερνήσεις επικαλούνται τις «συμφωνίες κυρίων» με επιχειρηματίες και εμπόρους για τη συγκράτηση των τιμών. Όμως και αυτές αποδεικνύονται ανεπαρκείς στην αντιμετώπιση της ανόδου των τιμών. Γιατί;
Δεν πιστεύω στις «συμφωνίες κυρίων». Στην αγορά υπάρχουν συμφέροντα. Στις «συμφωνίες κυρίων» πίστευαν μόνο οι υπουργοί του ΠΑΣΟΚ. Και γι’ αυτό δεν κατάλαβαν ποτέ, γιατί, με αφορμή την εισαγωγή τού ευρώ, έγινε μια πρωτοφανής επίθεση κερδοσκοπίας κατά τού εισοδήματος των πολιτών. H αγορά λειτουργεί σε όφελος του καταναλωτή, μόνον όταν υπάρχουν συνθήκες ανταγωνισμού. Όταν δεν υπάρχουν, το κράτος οφείλει να παρεμβαίνει και να προστατεύει το συμφέρον τού καταναλωτή. Επί των δικών μας ημερών, ξεκίνησε η Επιτροπή Ανταγωνισμού να ελέγχει τις μεγάλες επιχειρήσεις και να επιβάλλει αυστηρά πρόστιμα.
Έχετε πιεί, τελευταία, εσπρέσο – δεν λέω στο Κολωνάκι ή στη Βαλαωρίτου – στην πλατεία Χαλανδρίου ή στην πλατεία Καισαριανής, όπου οι τιμές κάνουν… πάρτι και ξεπερνούν ακόμα και τις αντίστοιχες μεγάλων ευρωπαϊκών πόλεων;
H τιμή τού καφέ στην Ελλάδα, εδώ και πολλά χρόνια, είναι ακριβή. Όταν, όμως, πουλιέται κάτι ακριβά και την ίδια ώρα τα μαγαζιά αυτά είναι γεμάτα, το «μήνυμα» που λαμβάνουν οι επιχειρηματίες είναι ότι καλώς πωλούν ακριβά. Στα προϊόντα στα οποία οι τιμές διαμορφώνονται ελεύθερα, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία – και ο καφές είναι ένα από αυτά τα είδη – χρειαζόμαστε και τη βοήθεια του καταναλωτή, ο οποίος κάθε μέρα, με τις καταναλωτικές επιλογές του, μπορεί να στέλνει το σωστό «μήνυμα» σε όλους αυτούς τους κυρίους. Δεν θα πρέπει, βέβαια, να παραγνωρίζουμε και τις μεγάλες επιβαρύνσεις (δημοτικά τέλη, ενοίκια κ.λπ) που έχουν τα συγκεκριμένα καταστήματα πώλησης.
Τάσσεστε υπέρ τής ελευθερίας της αγοράς. Με την ασυδοσία των μεσαζόντων, τι γίνεται;
Οι μεσάζοντες πρέπει να έχουν διεύθυνση και ονοματεπώνυμο. Γι’ αυτό και το υπουργείο Ανάπτυξης και η Επιτροπή Ανταγωνισμού έχουν ξεκινήσει, για πρώτη φορά, τη χαρτογράφηση όλων των αγορών. Επιπλέον, θα πρέπει όλοι να γνωρίζουν ότι οι μεσάζοντες έχουν ονοματεπώνυμο. Αυτήν τη φιλοσοφία ακολουθούμε δημοσιοποιώντας ονόματα. Επίσης, έχουμε υπερπολλαπλασιάσει τους ελέγχους στην αγορά, γιατί για μας ελεύθερη αγορά δεν σημαίνει ασύδοτη αγορά. Εμείς έχουμε αποφασίσει να συγκρουστούμε με τα συμφέροντα και να αποκαταστήσουμε την τάξη στην αγορά. Και αυτό κάνουμε.
Τελικά, μπορείτε να μας πείτε αν η κυβέρνηση έχει κάποιο σχέδιο τιθάσευσης τής ακρίβειας για το επόμενο διάστημα; Δηλαδή, μπορούμε να ελπίζουμε ότι σε έναν χρόνο από τώρα θα έχουμε πτώση τιμών σε βασικά είδη· και με ποιον τρόπο;
Μειώσαμε τους φόρους στις επιχειρήσεις. Θεσπίσαμε γενναία κίνητρα για νέες επενδύσεις. Εκτελούμε ένα τεράστιο επενδυτικό πρόγραμμα μεγάλων έργων. Οι έλεγχοι στην αγορά έχουν γίνει περισσότεροι από ποτέ. Μειώνουμε τις τιμές σε εννέα βασικά είδη που πωλούνται από τις καντίνες στις «κλειστές» αγορές, δηλαδή στα πλοία, τα αεροδρόμια και τους αρχαιολογικούς χώρους. Καθιερώνουμε νέο σύστημα εκπτώσεων και προσφορών, με στόχο να έχουμε 10 μήνες λογικές τιμές και δύο μήνες πραγματικές εκπτώσεις! Κάθε μέρα, δίνουμε με πρακτικές αποφάσεις τη μάχη κατά της ακρίβειας.
Πανικό έχει προκαλέσει στους εμπόρους η «εισβολή» κινεζικών προϊόντων στην ελληνική αγορά. Ακούμε πολλά λόγια γι’ αυτό το ζήτημα, αλλά μέτρα δεν βλέπουμε.
Εδώ και δέκα χρόνια, όλες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις γνώριζαν ότι θα υπάρξει αυτή η εξέλιξη. Μερικές κυβερνήσεις προνόησαν και με ολοκληρωμένα προγράμματα εκσυγχρόνισαν τις βιομηχανίες, με αποτέλεσμα να παράγουν σήμερα επώνυμα και ποιοτικά προϊόντα που δεν κινδυνεύουν από τα κινέζικα. H Ελλάδα, αντίθετα, δεν έκανε τίποτα. Και σήμερα… τρέχουμε και δεν φτάνουμε. Ήδη ζητάμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μαζί με άλλες χώρες, να διασφαλίσει ότι η Κίνα δεν θα ακολουθεί αθέμιτες πρακτικές εις βάρος των δικών μας επιχειρήσεων.
Έλεγχοι για τη χώρα προέλευσης
Πολλά προϊόντα, όπως η ζάχαρη και το ρύζι, τον τελευταίο καιρό εισάγονται παράνομα και «ελληνοποιούνται». Όλο και πιο συχνά, επίσης, αγοράζουμε προϊόντα χωρίς ενδείξεις προέλευσης. Στην ερώτηση, πώς σκοπεύει το υπουργείο να αντιμετωπίσει αυτήν την παράνομη δραστηριότητα, ο κ. Παπαθανασίου απάντησε:
«Από το 1989, που θεσπίστηκε η αγορανομική διάταξη με την οποία επιβάλλεται η υποχρέωση αναγραφής τής χώρας προέλευσης σε διάφορα είδη και προϊόντα, ποτέ καμία κυβέρνηση δεν έδωσε εντολή για ολοκληρωμένους κλαδικούς ελέγχους, ώστε να ελεγχθεί στην πράξη η εφαρμογή της. H δική μας κυβέρνηση ξεκίνησε αυτούς τους ελέγχους, πρώτα με τα όσπρια, συνέχισε με τα αμνοερίφια την περίοδο τού Πάσχα ολοκληρώνει τον έλεγχο στη ζάχαρη και θα συνεχίσουμε με άλλα προϊόντα».
Καλοκαιρινές έφοδοι για τις τιμές
Το καλοκαίρι έφθασε και είναι βέβαιο ότι η ακρίβεια θα… μετακομίσει στις πλαζ. Στο ερώτημα, αν πρόκειται να οργανωθούν έλεγχοι για την πάταξη της αισχροκέρδειας που ήδη φουντώνει, ο υφυπουργός Ανάπτυξης απαντά:
«Μόνο το τελευταίο εξάμηνο, κάναμε πάνω από 17.000 ελέγχους (τους περισσότερους από κάθε άλλη περίοδο) στο Λεκανοπέδιο – στο οποίο έχει τη σχετική αρμοδιότητα η Γενική Γραμματεία Εμπορίου – και διαπιστώσαμε περίπου 1.000 παραβάσεις. Με ονόματα και διευθύνσεις!
Το καλοκαίρι, θα γίνουν ακόμα περισσότεροι. Στην υπόλοιπη χώρα, τη σχετική αρμοδιότητα την έχουν οι νομαρχίες, από τις οποίες έχουμε ζητήσει εντατικοποίηση των ελέγχων, παρόλα τα προβλήματα που έχουν. Και με τον νέο νόμο για το εμπόριο, θεσπίζουμε – για πρώτη φορά – την υποχρέωση όλων των φορέων τού Δημοσίου που μισθώνουν καντίνες σε κλειστές αγορές, στους διαγωνισμούς που διενεργούν να προσδιορίζουν και τις τιμές στις οποίες θα πωλούνται τα προϊόντα».
Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “ΤΑ ΝΕΑ “