Η μεγάλη μπόρα

ΠΟΤΕ άλλοτε δεν άνοιξε ταυτόχρονα και επικίνδυνα ολόκληρη η βεντάλια των εθνικών μας θεμάτων. Ξέσπασε κρίση με την Τουρκία και στο Αιγαίο, και στην Κύπρο και στη Θράκη. Άνοιξε το Σκοπιανό με το 70% της κοινής γνώμης να διαφωνεί με τη σύνθετη ονομασία της γειτονικής χώρας. Και υπάρχει και τρίτο θέμα που το υποβαθμίζουμε. Οι Αλβανοί ζεσταίνουν τις μηχανές, για να αρχίσουν τις γνωστές ανοησίες ότι η επικράτειά τους με τους Τσάμηδες φτάνει μέχρι την Πρέβεζα.

Ποτέ άλλοτε το ΝΑΤΟ δεν ήταν τόσο αμήχανο. Οι δύο βασικοί πυλώνες του, Ηνωμένες Πολιτείες και Μ. Βρετανία, βρίσκονται σε εσωστρέφεια. Το Λονδίνο έχει μια αδύναμη πρωθυπουργό, που ασχολείται αδέξια με το Brexit και η Ουάσιγκτον προσπαθεί να μαντέψει την επόμενη, αλλοπρόσαλλη κίνηση του Ντόναλντ Τραμπ.

ΠΟΤΕ άλλοτε η Ευρώπη δεν ήταν τόσο αδύναμη με ηγέτες χαμηλών πτήσεων. Εδώ και μια δεκαετία κινείται γύρω από την ουρά της, χωρίς ξεκάθαρο στίγμα στην πολιτική της ενοποίηση. Κανείς δεν ξέρει εάν θέλουν και μπορούν οι μεγάλες χώρες της να προστατέψουν τις μικρότερες και αδύναμες. Οι Βρυξέλλες και το Βερολίνο ειδικεύονται μόνο στην τέχνη της λογιστικής. Ετσι κι αλλιώς, η Γερμανία ποτέ δεν ήταν καλή στην πολιτική διαχείριση. Υψηλή διπλωματία έκαναν μόνο η Μ. Βρετανία και η Γαλλία, αλλά τώρα για διαφορετικούς λόγους η καθεμία βρίσκεται πίσω από την κουρτίνα.
Ποτέ άλλοτε το εσωτερικό μέτωπο της Ελλάδας δεν ήταν τόσο κατακερματισμένο. Ούτε το 1989, όταν ο Κωσταντίνος Μητσοτάκης με τον Χαρίλαο Φλωράκη και τον Λεωνίδα Κύρκο έστελναν τον Ανδρέα Παπανδρέου στο ειδικό δικαστήριο, δεν μιλούσαν με τέτοια απαξία ο ένας πολιτικός αρχηγός για τον άλλον.

ΓΙΑ να δούμε πού βρίσκονται, ένα προς ένα, τα εθνικά μας θέματα αυτή την ώρα.
Χωρίς αμφιβολία η προειδοποίηση των Ευρωπαίων προς την Τουρκία στη συνάντηση της Βάρνας, αλλά και οι εγκάρδιες δηλώσεις του Αμερικανού Προέδρου για την Ελλάδα ενώπιον της ομογένειας είναι ενθαρρυντικά μηνύματα και αποτελούν και μια πολιτική ομπρέλα για εμάς. Αυτό είναι το καλό νέο. Υπάρχει, όμως, και το κακό. Ο Ερντογάν όσο στριμώχνεται τόσο μεγαλώνει ο κίνδυνος να αντιδράσει άσχημα. Και είναι υπαρκτός ο φόβος, η οργή του να εκτονωθεί στην παρατεταμένη ταλαιπωρία των δύο στρατιωτικών μας και στην κλιμάκωση των προκλήσεων στο Αιγαίο. Ηταν μονόδρομος η κίνηση του Ελληνα πρωθυπουργού να διεθνοποιήσει το θέμα της κράτησης. Αυτή η κίνηση, όμως, δίνει ταυτόχρονα στην Αγκυρα τη δυνατότητα να ανεβάσει τον πήχυ στα παζάρια και τις διεκδικήσεις της με τους ισχυρούς φίλους μας. Δεν είναι λίγοι οι διεθνολόγοι που υποστηρίζουν ότι ο Τούρκος Πρόεδρος χρησιμοποιεί την Ελλάδα με προκλήσεις και εκβιασμούς για να συνομιλεί με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Γερμανία. Συμπέρασμα: Για τους επόμενους δύο μήνες τουλάχιστον πρέπει να είμαστε σε εγρήγορση, ώστε να αποφύγουμε τις αστοχίες μέχρι να περάσει η μεγάλη μπόρα. Διπλωματικά και στρατιωτικά. Ενα λάθος μας μπορεί να είναι η ευκαιρία που αναζητά η Τουρκία και να αποβεί μοιραίο.

ΣΤΟ μέτωπο των Σκοπίων, κάθε ημέρα που περνά, γίνεται και πιο ξεκάθαρο πως ούτε εμείς ούτε οι γείτονές μας είμαστε έτοιμοι να λύσουμε τώρα το θέμα. Ο Ελληνας και ο Σκοπιανός πρωθυπουργός δεν μπορούν να επιβάλουν μία συμφωνία με την οποία διαφωνεί η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών και των δύο χωρών. Ακόμη κι αν μια συμφωνία ήταν λογική, θα ήταν αδύνατο να περάσει. Το μόνο που μπορεί να κάνει η Αθήνα τώρα είναι να διατηρήσει ανοικτό τον δίαυλο επικοινωνίας, να κρατήσει τα όποια θετικά στοιχεία αυτής της διαπραγμάτευσης και να συνεχίσει ζεστό τον διάλογο. Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί θα ήταν οι σχέσεις των δύο χωρών να επιδεινωθούν και να βρεθούμε σε χειρότερο σημείο από εκείνο που ήμασταν πριν ξεκινήσουμε να συζητάμε εδώ και έξι μήνες. Για να υπάρξει λύση στο θέμα των Σκοπίων, απαιτούνται ανασύνταξη της εσωτερικής πολιτικής μας και ειλικρινής διάλογος μεταξύ των πολιτικών ηγεσιών. Και το σημαντικότερο: Η χώρα χρειάζεται εθνική αυτοπεποίθηση. Το επιχείρημα ότι έχουν αναγνωρίσει τα Σκόπια με το όνομα «Μακεδονία» 140 χώρες ακούγεται εντυπωσιακό, όμως, είναι η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή είναι ότι η Αθήνα κρατάει τα κλειδιά για τη μελλοντική πορεία της γειτονικής χώρας στον δυτικό κόσμο. Εάν η Ελλάδα δεν δώσει το «πράσινο φως», ούτε στο ΝΑΤΟ ούτε στην Ευρωπαϊκή Ενωση μπορούν να ενταχθούν τα Σκόπια. Εάν η Κένυα, η Κολομβία ακόμη και η Ιαπωνία που είναι μεγάλη χώρα αποκαλούν τους γείτονές μας «Μακεδονία» δεν έχει σημασία. Στο τέλος της ημέρας, σημασία έχει τι θα πούμε εμείς. Αυτό είναι το υπερόπλο μας και πρέπει να το χρησιμοποιήσουμε ορθά την κατάλληλη στιγμή.
Ως προς την Αλβανία, η ελληνική διπλωματία, που βρίσκεται συχνά σε νιρβάνα, καλό είναι να μην υποτιμά τα μηνύματα που εκπέμπουν τα Τίρανα και να προλάβει δυσάρεστες εξελίξεις από μια χώρα η οποία οφείλει την επιβίωση και την ευημερία μεγάλου μέρους των πολιτών της, αλλά και την ανάπτυξή της τα τελευταία 25 χρόνια στην Ελλάδα.

To άρθρο του Γ. Πολίτη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Realnews την Κυριακή, 01 Απριλίου 2018.